Deventer- De afgelopen weken is aan de Molbergsteeg, op het mogelijk nog te ontwikkelen westelijk deel van A1 Bedrijvenpark Deventer, een tolhuis uit de late middeleeuwen opgegraven. Reizigers op weg van Deventer naar Zutphen moesten daar tol betalen voor hun voertuigen en lading. Bij het onderzoek zijn resten van een ouder houten gebouw en een bakstenen tolhuis gevonden.

Proefonderzoek

Het onderzoek gebeurt als voorbereiding op de mogelijke ontwikkeling van het westelijk deel van het bedrijvenpark. Begin 2020 worden verschillende scenario’s voor de ontwikkeling voorgelegd aan de gemeenteraad. De eerste stap in het veldonderzoek is de aanleg van proefsleuven om te onderzoeken of en welke sporen en vondsten er in de bodem aanwezig zijn. Momenteel worden proefsleuven aangelegd. Een deel van de proefsleuven is al in 2000-2001 gegraven.

Tolhuis

Uit dit proefsleuvenonderzoek kwam de aanwezigheid van een tolhuis naar voren. De resten daarvan zijn de afgelopen weken onderzocht. In historisch bronnen is al in de 14de eeuw sprake van het Gelderse landtol ‘Ter Hunnepe’. De Molbergsteeg is nu een zandpad, maar was toen een belangrijke verbindingsroute tussen Deventer en Zutphen. Bij het tol werden reizigers aangeslagen voor hun reis over Gelders grondgebied.

Het tol was vernoemd naar het klooster ter Hunnepe dat tegenover het tol aan de andere zijde van de Schipbeek lag. Vanaf 1461 was het tol in bezit van de heer van Wisch, een leenman van de graven van Gelre. Het tol werd daarna ook wel ‘Wischboom’ genoemd. Boom verwijst hier naar de slagboom die de weg afsloot. Tussen 1577 en 1580 raakte het tolhuis zo beschadigd door oorlogshandelingen in de Tachtigjarige Oorlog dat het tot 1597 leeg stond. Een jaar later werd een nieuw tolhuis gebouwd.

Sporen en vondsten

Bij het onderzoek zijn resten van een bakstenen gebouw, twee houten bijgebouwen en een waterput gevonden. Rond de gebouwen liggen verschillende sloten die vermoedelijk het complex begrenzen. In een deel van de sloten en in de akkerlaag die de sporen afdekt, is afval aangetroffen dat samenhangt met het gebruik als tolhuis en herberg.

Het gaat onder andere om keramiek, maar ook om een dolk, messen en een schep. Opvallend is de vondst van een groot aantal munten en musketkogels. De munten zijn mogelijk verloren bij het betalen van tol. De musketkogels zouden samen kunnen hangen met oorlogshandelingen in de Tachtigjarige Oorlog. Door de ligging van de musketkogels in kaart te brengen, kan mogelijk iets worden gezegd over de strijd.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding