Oost-Nederland – Politie en het Openbaar Ministerie hebben een doorbraak bereikt in het onderscheppen en ontsleutelen van versleutelde communicatie tussen criminelen. Criminelen dachten veilig te kunnen communiceren met zogeheten cryptofoons, die gebruik maakten van de applicatie Ironchat. Experts van de politie in Oost-Nederland zijn er in geslaagd om toegang te krijgen tot deze communicatie en deze te ontsleutelen. Hierdoor heeft de politie enige tijd live mee kunnen kijken met de communicatie tussen criminelen.
De server waarover de versleutelde communicatie plaatsvond, is ontdekt nadat de politie in Oost-Nederland, in een onderzoek naar witwassen, een leverancier van de cryptofoons op het spoor kwam.
Met deze cryptofoons, die duizenden euro’s kosten, kunnen alleen chatberichten worden verstuurd. Door het gebruik van een eigen computerserver die de communicatie versleutelde, werd het dataverkeer onzichtbaar voor de autoriteiten.
De eigenaar van het bedrijf, een 46-jarige man uit Lingewaard, en zijn compagnon, een 52-jarige man uit Boxtel, zijn aangehouden. Zij worden verdacht van witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Hun woningen en het bedrijf zijn doorzocht. Er zijn op diverse plekken in het land doorzoekingen gedaan.
Unieke inkijk
“Deze operatie heeft ons een unieke inkijk in de criminele wereld gegeven waarin vrijuit werd gecommuniceerd over strafbare feiten”, zegt Aart Garssen, Hoofd van de Dienst Regionale Recherche in Oost-Nederland. “Uiteraard heeft dit ook tot een aantal resultaten geleid. Zo hebben we een drugslab opgerold in Enschede. Ook hebben we in verschillende acties meer dan € 90.000 aan contant geld aangetroffen, automatische wapens en grote hoeveelheden harddrugs (o.a. MDMA en cocaïne). Daarnaast kregen we een op handen zijnde vergeldingsactie in het criminele circuit van Twente mee. Vanmorgen zijn daarvoor vier aanhoudingen verricht. Hiermee komt het totaal aantal aanhoudingen in het totale onderzoek tot nu toe op 14”, aldus Garssen.
Goede informatiepositie
Deze operatie is gestart nadat er voldoende concrete aanwijzingen waren dat een man uit Lingewaard cryptofoons verkocht aan criminelen. Politie en OM treden hard op tegen mensen die criminelen helpen door hun activiteiten mogelijk te maken. Dankzij deze operatie hebben politie en Openbaar Ministerie een goede informatiepositie gekregen. Er zijn ruim 258.000 chatberichten meegelezen en dat levert veel informatie op. Deze informatie kan leiden tot beslissende doorbraken in lopende onderzoeken. Ook kunnen de gegevens worden gebruikt om nieuwe strafrechtelijke onderzoeken op te starten. Op deze manier is er bewijs in lopende onderzoeken verkregen en kunnen nieuwe criminele activiteiten gestopt worden.
Server en website offline
De server en website van de aanbieder van de cryptofoons zijn inmiddels offline gehaald. Dit belangrijke communicatiekanaal, waarmee criminelen zich onbespied waanden, behoort hiermee tot het verleden.
Garssen: ”Wij treden vandaag naar buiten omdat we via het berichtenverkeer meekregen dat criminelen argwaan kregen door het optreden van politie bij diverse acties. Ze verdachten elkaar ervan informatie te lekken naar de politie. Dit wantrouwen onder de gebruikers van de telefoons jegens elkaar kan leiden tot represailles. Nu maken we duidelijk dat de politie heeft ingegrepen op basis van de onderschepte communicatie.”
Documenten
Naar aanleiding van het onderzoek zijn een Factsheet en een Infographic gemaakt.